دن کیشوت اثر سر وانتس

 “دن کیشوت” اثر سر وانتس یکی از آغازکنندگان رمان در اروپا و شاید در کل جهان است. این رمان که نمایندهٔ برجسته‌ای از ادبیات اسپانیا است، از آثار رمانتیک شمال اروپا، به‌خصوص انگلستان و فرانسه، فاصله می‌گیرد. این رمان یکی از نخستین آثار ادبی است که نام شخصیت اصلی خود را بر جلد کتاب می‌گذارد که نشان‌دهنده تمرکز بر فرازها و فرودهای یک شخصیت و درونیات اوست.

 شخصیت دن کیشوت ویژگی‌های خاص و منحصربه‌فردی دارد که او را از جامعه و محیط پیرامونش جدا می‌کند. در شخصیت‌پردازی دن کیشوت، او را فردی متکی‌به‌خود، خودبین و با اعتمادبه‌نفس بالا می‌بینیم. او ازیک‌طرف انسانی ایدئال گرا است و افزون بر همه این‌ها، به‌شدت از واقعیت دور است. ما با فردی غیر واقع‌بین روبرو می‌شویم که در لابه‌لای انبوهی از توهمات خودساخته زندگی می‌کند. داستان بر مبنای پندارهای یک فرد ایدئالیست شکل‌گرفته که توهماتش آن‌قدر برایش عینیت می‌یابند که از واقعیت خارجی پیشی می‌گیرند.

 تناقض انگاره‌های فردی دن کیشوت با واقعیت بیرونی، طنزی عمیق می‌سازد و ناکارآمدی ایدئالیسم را نشان می‌دهد. دن کیشوت چند مفهوم ادبی را نقد می‌کند. نخست، عنصر قهرمانی است. قهرمان بودن عملی دست‌نیافتنی است و کسی که خود را قهرمان می‌پندارد به‌نوعی دچار جنون است. دن کیشوت مفهوم شوالیه‌گری را نیز به شکلی جدید ترسیم می‌کند. شوالیه‌ها معمولاً انسان‌های شریف و شجاعی نشان داده می‌شدند که از قدرت بدنی زیادی برخوردار بودند، اما دن کیشوت نه‌تنها پرزور نیست، بلکه از بسیاری ویژگی‌های ممتاز نیز خالی است.

 داستان‌های رمانس از آن دست داستان‌های شوالیه‌ای بودند که در قرون وسطی در سراسر اروپا نوشته می‌شدند. اما دن کیشوت نوع دیگری از این داستان‌ها را به وجود آورد. با دن کیشوت، پیکارسک‌ها در اروپا متولد شدند. واژه پیکارسک مشتق شده از واژه پیکارو است که در زبان اسپانیایی معنای شوالیه را می‌دهد.

 افتخار مفهومی است که شوالیه‌ها در پی آن هستند و برای آن تلاش می‌کنند. چنین تمنایی در دن کیشوت نیز دیده می‌شود. در این داستان، اسب اهمیت زیادی دارد. به‌طورکلی، در ادبیات جهان قدیم، اسب‌ها بسیار مهم بودند. اسب برای دن کیشوت سمبل حرکت، پویایی و چابکی است. در زمان قدیم، قیمت اسب‌ها بسیار بالا بود و اسب‌هایی که توانایی بالایی داشتند، نشان‌دهنده ثروت فرد نیز بودند.